Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong tờ trình mới nhất, Chính phủ đề nghị tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế giá trị gia tăng (GTGT) quy định tại tiết a tiểu mục 1.1 Điều 3 Nghị định số QĐ số 43 /2022/QH15 ngày 11 tháng 01 năm 2022 về chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ Chương trình phát triển và khôi phục kinh tế – xã hội (Nghị quyết 43) giai đoạn từ ngày 01 tháng 7 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2023, với mức cắt giảm 2% trong phần thuế suất thuế GTGT áp dụng đối với nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng thuế suất 10% (còn lại 8%).
Do đó, mức giảm thuế GTGT 2% sẽ được giữ nguyên như năm trước và không áp dụng đối với các nhóm hàng như: viễn thông, công nghệ thông tin, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm… kinh doanh bất động sản, kim loại, sản phẩm kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng, dầu tinh chế, sản phẩm hóa chất và các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
NGÂN SÁCH CHỈ GIẢM 24.000 TỶ ĐỒNG
Theo Chính phủ, việc triển khai kế hoạch này nhằm bảo đảm đúng mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. ngân sách nhà nước và nền kinh tế.
Trước đó, tại cuộc họp góp ý dự thảo nghị quyết cắt giảm thuế GTGT ngày 13/5, do lo ngại việc nới rộng chính sách giảm thuế sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn thu ngân sách trong khi tình hình thu ngân sách nhà nước năm nay sẽ âm. Gặp khó khăn, tổng cầu yếu, sức khỏe doanh nghiệp giảm sút, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT 2% theo chủ trương tại Nghị quyết 43, thay vì mở rộng áp dụng cho tất cả các loại hàng hóa và các dịch vụ theo đề xuất của Chính phủ.
Bởi trong tình hình khó khăn do dịch Covid-19 vào đầu năm 2022, khi ban hành Nghị quyết 43, Quốc hội đã cân nhắc loại bỏ hàng loạt mặt hàng không thực sự cần thiết khỏi việc áp dụng giảm thuế GTGT. Ngoài ra, hiện nay dự báo thu NSNN năm 2023 còn nhiều khó khăn.
Số liệu cập nhật cho thấy, tăng trưởng GDP quý I tăng 3,32%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu và kịch bản đề ra (5,6%). Đóng góp chính cho tăng trưởng là khu vực dịch vụ và nông lâm-ngư nghiệp (nông nghiệp), trong khi công nghiệp, động lực của tăng trưởng, đang suy giảm.
Cùng với đó, nhiều công ty sa thải hoặc sa thải hàng loạt công nhân do đơn hàng giảm hoặc không có khiến đời sống người lao động gặp nhiều khó khăn.
Trong bối cảnh dự báo tình hình thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, khó khăn của kinh tế và doanh nghiệp gia tăng, tạo áp lực lớn đối với ổn định kinh tế vĩ mô, phục hồi và phát triển nhiều ngành, mặt hàng, Chính phủ khẳng định cần tiếp tục giảm thuế GTGT 2% bên cạnh các giải pháp đã thực hiện từ năm 2023, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay để kịp thời hỗ trợ cá nhân, doanh nghiệp; Có như vậy mới thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp cho ngân sách nhà nước và nền kinh tế.
Theo ước tính của Chính phủ, nếu áp dụng đợt giảm thuế này trong 6 tháng cuối năm, ngân sách sẽ giảm thu khoảng 24 tỷ đồng. Như vậy, đã giảm bội chi ngân sách tới 11.000.000 triệu đồng so với mức đề xuất giảm 2% thuế GTGT trước đó, dẫn đến số thu ngân sách giảm tới 35.000.000 triệu đồng.
Riêng thu NSNN năm 2023 dự kiến giảm 20 tỷ đồng do số thuế GTGT phải nộp tháng 12/2023 sẽ nộp vào tháng 1/2024.
Cùng với đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng yêu cầu không làm giảm thu ngân sách theo dự toán đã phê duyệt và không làm tăng bội chi ngân sách trong năm 2023.
Để khắc phục, bù đắp những tác động ngắn hạn đến nguồn thu NSNN, cũng như bảo đảm tính chủ động trong điều hành dự toán NSNN, Chính phủ sẽ chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành thực hiện. Các địa phương và các cơ quan liên quan tập trung chỉ đạo việc áp dụng và thi hành pháp luật thuế có hiệu quả.
Đồng thời, tiếp tục cải cách, hiện đại hóa hệ thống thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế. Cùng với đó, quyết liệt công tác quản lý thu NSNN, tập trung thực hiện kịp thời, hiệu quả các nhóm giải pháp quản lý thu, chống thất thu, chuyển giá, trốn thuế.
Ý KIẾN BÍ MẬT HƠN
Tuy nhiên, theo giới phân tích, lộ trình thực hiện chính sách cắt giảm thuế GTGT không tính thuế vào năm 2023 tiếp tục đi vào “lộ trình đi xuống” vào năm 2022 khiến cả người nộp thuế và cơ quan thuế khó xác định hàng hóa, dịch vụ không thuộc đối tượng giảm thuế. .
Quy định loại trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như tại Nghị quyết 43 cũng làm tăng chi phí tuân thủ của người nộp thuế và chi phí hành chính cho cơ quan thuế.
Trước đó, chiều 16/5, Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đã họp thẩm tra và cho ý kiến về đề xuất của Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế giá trị gia tăng thông qua Nghị quyết số 43.
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu tán thành việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT 2% theo quy định tại Nghị quyết 43 như đề xuất của Chính phủ để tiếp tục hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi và phát triển, nhất là trong giai đoạn nền kinh tế có dấu hiệu suy giảm còn khu vực sản xuất kinh doanh hiện nay đang gặp nhiều khó khăn.
Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị xem xét tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT ở thời điểm hiện nay, bởi vẫn còn nghi ngại về hiệu quả của chính sách, đồng thời lo ngại tác động giảm thu trong bối cảnh hiện nay. Bối cảnh nhiệm vụ mùa thu năm 2023 rất khó khăn.
Ngoài ra, các đại biểu cũng đề nghị có đánh giá tác động cụ thể về tác động dự kiến của chính sách đến khả năng kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh trong nửa cuối năm 2023 như mục tiêu đã đề ra.
Nhìn lại kết quả thực hiện chính sách giảm thuế GTGT 2% vào năm 2022, trừ các ngành như viễn thông, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, bất động sản, Chính phủ cho biết chính sách này đã hỗ trợ doanh nghiệp 44.500 tỷ đồng, giúp giảm giá vốn hàng hóa, dịch vụ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo thêm việc làm cho người lao động, góp phần kích cầu tiêu dùng, tạo thêm thu nhập cho ngân hàng.
Việc thực hiện giảm thuế GTGT theo Nghị quyết 43 cũng gián tiếp kích cầu tiêu dùng trong nước tăng, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2022 sẽ tăng 19,8% so với năm trước. Điều đáng mừng là thu thuế GTGT nội địa không giảm mà tăng 10% trong cùng kỳ.